M E N U
23 stycznia, 2024

Wystawa: „Urzeczeni. Tradycyjny pejzaż tatrzański”

Z pozoru mogłoby wydawać się, że wystawa poświęcona tradycyjnemu pejzażowi tatrzańskiemu może być zbyt oczywistą formą opowieści o sztuce Tatr. Krajobrazy tatrzańskie autorstwa Leona Wyczółkowskiego, Rafała Malczewskiego czy Andrzeja Wróblewskiego to swego rodzaju „klasyka„, której odbiorcy sztuki mieli już okazję doświadczać na licznych ostatnio wystawach poświęconych sztuce inspirowanej Tatrami i Podhalem jak „Zakopane. Wyrzeźbione. Namalowane” czy „Tatry. Wróblewski. Karłowicz. Wyczółkowski„. Co więcej, pejzaż jako forma przekazu artystycznego co poniektórym może wydawać się zbyt zwyczajna – szczególnie w zestawieniu z rysunkiem konceptualnym, malarstwem krytycznym, kolażem czy performancem, poprzez który wypowiadają się o Tatrach współcześni artyści, których prace mogliśmy oglądać na ubiegłorocznej wystawie „Kolekcja. Sztuka współczesna w Muzeum Tatrzańskim” prezentowanej w Galerii Władysława Hasiora. 

Jednak jeżeli wyborem kuratorskim – tak jak ma to miejsce na wystawie „Urzeczeni. Tradycyjny pejzaż tatrzański” – tradycyjne ujęcia Tatr zostaną zestawione w interesujące porównania, połączone w motywy i podkreślona zostanie ich różnorodność wynikająca nie tylko z indywidualnych stylów artystów, ale i ze zmienności nastrojów Tatr, to wystawa daje odbiorcom szansę na spojrzenie na pejzaż tatrzański z zupełnie nowej perspektywy. 

Stanisław Gałek, „Wiatr halny„, 1928, akwarela na papierze, 15,5×18 cm, nr inw. S/2108/MT, zbiory Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem
Maks Haneman, „Limba nad Morskim Okiem„, 1937, olej na tekturze, 69×50 cm, nr inw. S/2758/MT, zbiory Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem

Te interesujące porównania na wystawie „Urzeczeni. Tradycyjny pejzaż tatrzański” to miedzy innymi zestawienie jednego z najstarszych przedstawień Tatr – „Panoramy Tatr od północy” autorstwa Walerego Eljasza-Radzikowskiego tworzącego pod koniec XIX wieku – z obrazem „Kozi Wierch, Kościelec i Świnica” z 2020 roku autorstwa współczesnego malarza Bartka Leszczyny. Ujmujące jest również porównanie pejzaży „Tatry” autorstwa Teodora Białynickiego-Biruli oraz „Wieczór w Tatrach” Stefana Filipkiewicza, które przedstawiają niemal identyczny widok na panoramę Tatr od Koszystej po Żółtą Turnię namalowaną niezależnie przez tych dwóch artystów w rocznym ostępie czasu, a jednak w dwóch zupełnie innych stylistykach – jeden powstał zgodnie z założeniami tradycyjnej szkoły pejzażowej, drugi – w duchu art-deco. 

Bartek Leszczyna, „Kozi Wierch, Kościelec i Świnica„, 2020, 80×100 cm, źródło: bartekart.com

Interesującym zabiegiem kuratorskim na wystawie „Urzeczeni. Tradycyjny pejzaż tatrzański” jest także zestawione malarskich przedstawień Tatr w większe, spójne tematycznie klastry – zimowe krajobrazy, sceny z życia pasterskiego, wizerunki Morskiego Oka – również te z charakterystyczną limbą, portrety Giewontu czy ujęcia spowitych chmurami grani. Korespondują w nich ze sobą obrazy namalowane w różnych stylach, technikach czy rozmiarach, autorstwa malarzy żyjących od połowy XIX wieku do współczesności, których nazwiska zakorzeniły się w szerszej świadomości oraz tych mniej znanych publiczności. To zarówno dzieła, które zdobią sale muzealne i wypożyczane są na wystawy do największych muzeów w Polsce tak jak tuszowe prace Andrzeja Wróblewskiego uświetniające wystawę „Wróblewski i po… Sztuka realizmu bezpośredniego” w Muzeum Narodowym w Lublinie, jak i te, które zdobią zacisza domowe prywatnych kolekcjonerów. Tak ogromna różnorodność prezentowanych na wystawie prac udawania, że od momentu odkrycia Tatr przez artystów do czasów współczesnych, każdy artysta – niezależnie od artystycznych wyborów, prezentowanego stylu czy sławy – stykając się z majestatem Tatr, pragnie w indywidualny i unikalny dla siebie sposób wyrazić pasję i fascynację tatrzańskimi krajobrazami. 

Tadeusz Koniewicz, „Czarny Staw„, 1942, akwarela na papierze, 45,8×59 cm, nr inw. S/2893/MT, zbiory Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem
Bartek Leszczyna, „Jesień w Dolinie Wielickiej„, 2019, 80×120 cm, źródło: bartekart.com

Wystawa „Urzeczeni. Tradycyjny pejzaż tatrzański” zaprasza odbiorców do świeżego spojrzenia na malarstwo inspirowane pięknem Tatr. Interesujący pomysł kuratorski na rozmaite zestawienia, porównania i kontrasty uświadamia odbiorcom fenomen sztuki tatrzańskiej – tak jednolitej w swoim źródle inspiracji, a jednocześnie tak różnorodnej w stylach i technikach.  

Gorąco polecamy ❤️! 

Plakat wystawy "Urzeczeni. Tradycyjny pejzaż tatrzański"

Wystawa: „Urzeczeni. Tradycyjny pejzaż tatrzański

Czas trwania: 1 grudnia 2023 roku – 5 maja 2024 roku

Muzeum Tatrzańskie im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem
Galeria Sztuki w willi Oksza
ul. Zamoyskiego 25
34-500 Zakopane

Szczegóły wystawy

Kuratorka wystawy: Zofia Radwańska

Na wystawie prezentowanych jest ponad 80 prac malarskich artystów takich jak: Aleksander Augustynowicz, Stanisław Barabasz, Teodor Birula-Białynicki, Bronisław Czech, Walery Eljasz Radzikowski, Mieczysław Filipkiewicz, Stefan Filipkiewicz, Stanisław Gałek, Jan Gąsienica Szostak, Maks Hanemann, Jan Kotarbiński, Tadeusz Koniewicz, Bartek Leszczyna, Rafał Malczewski, Mieczysław Filipkiewicz, Stefan Filipkiewicz, Józef Panfil, Jan Rykała, Michał Stańko, Kazimierz Strabowski, Alfred Terlecki, Henryk Uziembło, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Andrzej Wróblewski oraz Leon Wyczółkowski.

Więcej podobnych wpisów