Gdy myślimy o dziełach sztuki inspirowanych regionem Tatr i Podhala, najcześciej jako pierwsze przed naszymi oczami pojawiają się zimowe pejzaże Stanisława Witkiewicza, malownicze krajobrazy Morskiego Oka pędzla Leona Wyczółkowskiego czy drzeworyty Władysława Skoczylasa. To dzieła, które znamy najlepiej – możemy podziwiać je w galeriach największych muzeów w całej Polsce, często pojawiają się na niemal szturmowanych przez odwiedzających wystawach czasowych czy też napawamy się nimi spędzając urlop w stolicy Tatr i odwiedzając zakopiańską Galerię Sztuki XX wieku w willi “Oksza” czy Muzeum Stylu Zakopiańskiego w willi “Koliba” będące oddziałami Muzeum Tatrzańskiego im. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem.
Dopiero później zaczynamy zastanawiać się nad tym jak ma się sztuka inspirowana regionem Tatr i Podhala dzisiaj? Kim są współcześni artyści, którzy swoją miłość do polskich gór wyrażają poprzez swoją twórczość? Skąd wzięła się ich fascynacja tym regionem? Z wykorzystaniem jakich technik artystycznych ją wyrażają? Najlepszym sposobem na odpowiedzenie na te wszystkie pytania jest przypatrywanie się działalności i – w miarę naszych możliwości – uczestniczenie w wystawach współczesnych twórców Zakopanego i Podhala, w organizacji których przodują dwie instytucje Zakopiańskiego Centrum Kultury – Miejska Galeria Sztuki im. Władysława hrabiego Zamoyskiego oraz Centrum Kultury Rodzimej w willi “Czerwony Dwór”.
W tej ostatniej właśnie trwa wystawa “W stronę nieba. 20 lat malarstwa na szkle Marty Walczak Stasiowskiej”, która jest niesamowitą szansą nie tylko na zaznajomienie się z niezwykle charakterystyczną dla regionu Tatr i Podhala techniką artystyczną jaką jest malarstwo na szkle – zwanej również witrochromią, ale i na poznanie twórczości znanej i uznanej artystki tworzącej w tej technice, której obrazy uznawane są przez etnografów za najbardziej tradycyjne i najsilniej nawiązujące do dawnych tradycji malowania na szkle spośród aktualnie malowanych na Podhalu.
Marta Walczak-Stasiowska jest artystką, która maluje na szkle z zachowaniem tradycyjnej formy tej techniki wywodzącej się jeszcze z XIX wieku. Postaci madonn, świętych czy aniołów, które najczęściej pojawiają się w twórczości artystki – przedstawiane są w centralnej części obrazu w otoczeniu bogatych girland róż, tulipanów oraz lilii złotogłów wyraźnie kontrastujących z czarnym bądź granatowym tłem obrazu. Twarze i sylwetki postaci są uproszczone, zarysowane zdecydowaną czarną tuszową, kreską, jednak niezwykle pięknie wydobyte poprzez zaakcentowanie ich intensywnymi kolorystycznie barwnymi ich szat – najczęściej w soczystej czerwieni, ale i w palecie niezwykle intensywnych barw podstawowych. W pracach Marty Walczak Stasiowskiej nie trudno nie zauważyć motywów hafciarskich widocznych w zdobieniach koron madonn, aureolach świętych, skrzydłach aniołów czy wykończeniach szat. Hafciarstwo to druga wielka pasja artystki, której poświęca się od piętnastego roku życia, więc zamieniając igłę i nić na pędzel i farbę olejną tworzy niemal ażurowe i niezwykle dekoracyjne detale swoich prac.
Poza motywami religijnymi – w szczególności motywem Matki Boskiej o ciepłych, matczynych rysach twarzy, stylizowanej na królowe bądź góralki w tradycyjnych strojach – w twórczości Marty Walczak-Stasiowskiej pojawiają się prace przedstawiające sceny rodzajowe z życia górali – zaślubiny, pochówki czy potańcówki, sceny zbójnickie – w tym z legendy o Janosiku oraz motywy patriotyczne.
Twórczość Marty Walczak Stasiowskiej jest znana i ceniona nie tylko w Zakopanem, gdzie na co dzień mieszka i tworzy. Jej prace znajdują się w prywatnych kolekcjach między innymi w Niemczech, USA, w Wielkiej Brytanii i Włoszech, a także w zasobach największych polskich muzeów, w tym Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem oraz Muzeum Śląskiego w Katowicach. Jak dotąd jej prace były prezentowane na na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i zagranicą. Jest również laureatką licznych nagród i wyróżnień – w tym Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Oprócz aktywności twórczej, artystka swój czas i energię poświęca na przekazywanie warsztatu malowania na szkle młodszym pokoleniom – tak jak został on jej przekazany przez jej ojca – Zdzisława Walczaka, będącego jednym z najwybitniejszych podhalańskich malarzy na szkle. Prowadzi więc liczne spotkania z dziećmi oraz młodzieżą, w tym osobami niepełnosprawnymi oraz dorosłymi i stara się zakorzenić w nich miłość do tradycyjnego malarstwa na szkle i zachęcić do kontynuowania tradycji tej techniki tak silnie osadzonej w kulturze regionu Tatr i Podhala. Takie warsztaty prowadzone przez Martę Walczak Stasiowską towarzyszą również jej aktualnej wystawie “W stronę nieba. 20 lat malarstwa na szkle Marty Walczak Stasiowskiej” w Centrum Kultury Rodzimej w willi „Czerwony Dwór” – szczegółowe informacje na ten temat publikowane są w mediach społecznościowych Centrum.
Więcej o twórczości Marty Walczak Stasiowskiej możecie dowiedzieć się z albumu “Zakopiańskie malarstwo na szkle. Zdzisław Walczak, Marta Walczak Stasiowska” wydanym przez Centrum Kultury Rodzimej “Czerwony Dwór” i Zakopiańskiego Centrum Kultury.
Gorąco polecamy wystawę ❤️!
—
Wystawa: “W stronę nieba. 20 lat malarstwa na szkle Marty Walczak Stasiowskiej”
Centrum Kultury Rodzimej w willi Czerwony Dwór
ul. Kasprusie 27
34-500 Zakopane
Czas trwania: 21 stycznia 2023 – 25 marca 2023
Kurator wystawy: dr Małgorzata Wnuk
Godziny otwarcia: poniedziałek – sobota 10:00 – 17:00, w środy nieczynne
