Monumentalne, zdominowane przez paletę koloru niebieskiego, nieoprawione w ramy lniane płótna pełne nieoczywistych symboli tworzą najnowszą wystawę malarstwa oraz grafiki zakopiańskiej artystki Anny Schumacher „Gabinety osobliwości. Kolekcja uczuć” w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem – jednostce Zakopiańskiego Centrum Kultury. Płótna imponują swoim rozmiarem i wszechogarniającą dominacją koloru niebieskiego, a dodatkowo ciekawość wzbudzają przedstawione na nich tajemnicze przedmioty. Oscylujący na granicy rzeczywistości i fantazji bohaterowie obrazów – nóż, klucz, magnolia, krucza czaszka czy pierścienie – opowiadają o emocjach, wrażeniach oraz osobistych refleksjach artystki o przemijaniu i w ten sposób tworzą jej osobistą „kunstkamerę”, czyli gabinet osobliwości, w której gromadzi to, co dla niej najcenniejsze. Wśród „gabinetów” Anny Schumacher znajdziecie między innymi płótno nawiązujące do noweli Jana Józefa Szczepańskiego odnoszące się do śmierci malarza Tadeusza Brzozowskiego zatytułowane „Pierwszy gabinet. Puzderko” czy też będące refleksją artystki nad porządkiem świata, przemijaniem i jego nieuchronnością zatytułowane „Piętnasty gabinet. Czas”.
Czym są tytułowe gabinety osobliwości? Tak nazywane były szafy bądź przestrzenie, w których gromadzone były przedmioty szczególnie cenne dla kolekcjonera – nie tylko ze względu na wartość, ale przede wszystkim – na związane z nimi osobiste emocje. Powstawały już w średniowieczu, gdy tworzone były w kościelnych i książęcych skarbcach. „Kunstkamery” rozkwitały w XVI i XVII wieku, a grodzone w nich „osobliwości” – wyjątkowe dzieła sztuki, monety, medale, łupy wojenne czy antyki, stanowiły podwaliny kolekcji dzisiejszych muzeów.
Anna Schumacher nad cyklem „Gabinety osobliwości” pracuje od 2009 roku. Był on tematem jej rozprawy doktorskiej zatytułowanej „Rzeczywistość nieurzeczywistniona przez sztukę”, którą w 2022 roku obroniła z wyróżnieniem na Uniwersytecie Technologiczno-Humanistycznym w Radomiu. Jej prace – jak sama pisze we wstępie do wystawy – są „(…) dowodem na własne, coraz bardziej ekspresyjne i dojrzałe artystycznie poszukiwania, przekraczania znanych granic i wcześniej nieodkrytych w mojej twórczości właściwości technicznych”. Tworząc prace prezentowane na wystawie „Gabinety osobliwości. Kolacja uczuć”, artystka eksperymentowała z fizycznymi właściwościami podłoża – niekiedy „szorstko” potraktowanego. Sięgnęła po nowe zastosowania znanych jej z malarstwa sztalugowego mediów, jak również po niekonwencjonalne sposoby przygotowania płócien do malowania, które były nawet gotowane we wrzątku bądź rozjeżdżane na szutrowej drodze.
Anna Schumacher jednoznanie wybrała niebieski – od błękitu pruskiego, indygo po navy blue – jako jedyną kolorystykę obrazów, co dało jej szerokie możliwości artystyczne, jak i przyniosło ograniczenia związane z tą decyzją. Wybór niebieskiego, o którym pisze wspomniany we wstępie do wystawy Jan Baleka, „(…) jest istotą tego, co dane jest człowiekowi i jemu właściwe”, jako przewodniego koloru cyklu było wynikiem badań artystki nad zagadnieniem znaczenia i historii koloru niebieskiego w sztuce i kulturze europejskiej – od kojarzonego z barbarzyńcami, przez związanego z kultem Matki Bożej po jego dzisiejszy uniwersalizm i pozytywny wydźwięk.
W ramach wystawy „Gabinety osobliwości. Kolekcja uczuć” w mniejszej sali Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem znajdziecie również litografie Anny Schumacher, czyli grafiki powstałe w technice druku płaskiego po powieleniu ich na kamieniu litograficznym. Tematem grafik, które pochodzą z cyklów „Gabinet osobliwości”, „Ghost stories” oraz „Siostry muzy”, jest głównie świat morskich zwierząt – ryb, meduz, żółwi czy waleni oraz ich wzajemnych antagonizmów, jak również postaci kobiet w barwnych ubraniach, a wśród dominujących na grafikach kolorów znajdziemy nie tylko błękit, a również żółcie i czerwienie.
Wystawę „Gabinety osobliwości. Kolekcja uczuć” Anny Schumacher możecie oglądać do 6 grudnia 2024 roku w Miejskiej Galerii Sztuki imienia hrabiego Władysława Zamoyskiego w Zakopanem – jednostce Zakopiańskiego Centrum Kultury przy ulicy Krupówki 41 codziennie (z wyjątkiem niedziel i poniedziałków) w godzinach 10:00 – 17:00.
Więcej informacji na stronie internetowej Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem.
